공지사항
글 수 19
Người thừa cân béo phì có tình trạng mỡ thừa tích tụ quá mức và có hại đến sức khỏe. Như vậy, bệnh béo phì sẽ thể hiện rõ ở cân nặng cơ thể so với trọng lượng tiêu chuẩn dựa trên chiều cao của người có sức khỏe tốt.
Điều này không có nghĩa là người bình thường không có tích tụ mỡ thừa mà trong cơ thể luôn dự trữ lượng mỡ cố định để cơ thể dùng khi cần thiết. Mỡ có thể chuyển hóa thành năng lượng cho hoạt động của các cơ quan trong cơ thể, có khả năng giữ nhiệt và bảo vệ các cơ quan khỏi chấn động. Song khi tích tụ lượng mỡ quá lớn, nó lại cản trở hoạt động của các cơ quan.
Chỉ số cân nặng BMI được sử dụng để phân loại bệnh thừa cân béo phì. Công thức tính chỉ số khối cơ thể này dễ dàng và đánh giá tương đối chính xác lượng mỡ trong cơ thể.
Chỉ số BMI = Cân nặng cơ thể / (Chiều cao x chiều cao) = kg/m2.
Cũng theo phân loại của tổ chức Y tế thế giới WHO, người bình thường trưởng thành có cân nặng vượt quá tiêu chuẩn như sau:
· BMI từ 25 - 29.9: thừa cân.
· BMI trên mức 30: Béo phì.
Người béo phì thường tích tụ mỡ thừa ở các bộ phận của cơ thể như: bụng, eo, đùi, ngực, … Người béo phì ở mức cao mỡ sẽ tụ lại trên toàn cơ thể.
Nguyên nhân dẫn đến thừa cân béo phì
https://vienthammykorea.vn/beo-phi/
Thừa cân béo phì thường do sự không cân bằng ở năng lượng nạp vào và năng lượng tiêu thụ.
Nguyên nhân dẫn đến thừa cân béo phì là bởi:
· Cân bằng bị mất giữa năng lượng nạp vào và năng lượng tiêu thụ. Phần lớn năng lượng ăn vào vượt qua nhu cầu năng lượng của cơ thể, do đó năng lượng dư thừa và được đổi thành mỡ tích lũy ở các tổ chức, cơ quan.
· Nguyên nhân di truyền: Có những người mang một số gen trong nhiều nhóm gen như nhóm gen tăng ăn ngon miệng, nhóm gen liên quan tới năng lượng bị tiêu hao, nhóm gen điều hoà chuyển hoá, nhóm gen dẫn đến sự biệt hoá và phát triển tế bào mỡ. Trong gia đình nếu cha hay mẹ hoặc thậm chí tất cả đều béo phì thì khả năng con cái bị thừa cân sẽ rất cao. Nhiều người bị béo phì thừa cân do khả năng di truyền có khả năng trao đổi chất chậm chạp, cải thiện khó.
· Sụn tuyến giáp: là tình trạng tuyến giáp không sản xuất đủ các hormone cần thiết cho cơ thể. Sự giảm hormone làm cho quy trình trao đổi chất bị ngưng lại, đồng nghĩa với lượng chất béo không được đốt cháy, là lý do dẫn đến tăng cân.
· Thiếu ngủ: Theo nghiên cứu nếu bạn hay bị thiếu ngủ 30 phút một ngày sẽ làm tăng khả năng thừa cân, béo phì lên tới 17%. Khi bạn ngủ không đủ, lượng ghrelin sẽ nâng lên làm bạn thường xuyên cảm thấy đói, thèm thức ăn có nhiều đường. Lâu dần sẽ dẫn đến sự thèm ăn mất kiểm soát, là nguyên nhân dẫn tới thừa cân, béo phì.
Người có nguy cơ cao bị thừa cân béo phì gồm có:
· Người gặp thói quen hay sử dụng đồ ăn nhanh, thức ăn giàu năng lượng, ăn nhiều chất béo, ăn nhiều đồ chiên, rán, ăn ít rau, uống nhiều nước ngọt, bia rượu ...
· Làm việc trong môi trường văn phòng tĩnh tại, ít vận động hoặc lười tập luyện cũng là nguyên nhân của béo phì.
· Những người hoạt động thể lực thường ăn thức ăn giàu năng lượng, khi họ thay đổi lối sống, hoạt động giảm đi nhưng vẫn giữ thói quen ăn nhiều cho nên bị béo phì.
Một số thói quen ăn uống gây béo phì
1. Ăn một ngày hai bữa
Chế độ ăn kiêng được sử dụng nhiều nhất cho người béo phì là hai bữa một ngày. Một số người có cuộc sống bận rộn và khi đói mới ăn, cũng có nhiều người không có thời gian để ăn sáng, và họ luôn thấy rằng rất đói trước bữa trưa.
Những người ăn ít hơn một bữa có nhiều khả năng cân nặng bị tăng vì họ có cảm giác nhanh đói trong bữa ăn. Họ thích ăn nhiều đồ ăn có hàm lượng calo cao như mì, bánh hấp, cơm và đồ ngọt để thỏa mãn ham muốn calo của não bộ khiến lượng đường trong máu tăng nhanh.
Vì vậy, để kiểm soát việc nạp vào cơ thể những đồ ăn nhiều calo và hạn chế được cân nặng, chúng ta nên chia nhỏ lượng calo đưa vào cơ thể hàng ngày thành 3 lần để hạn chế tình trạng quá đói.
2. Nhịn ăn sáng
Nhiều người nghĩ rằng, nhịn ăn sẽ giảm được béo, hoặc đôi khi do quá bận, không kịp ăn sáng, rồi gộp bữa sáng với bữa trưa làm một. Thực tế thì ngược lại, việc không ăn sáng, sẽ mau chóng để cơ thể bổ sung năng lượng vào thời điểm khác, như làm ta ăn trưa hoặc tối nhiều hơn, ăn vặt nhiều hơn… để bù lại phần năng lượng đã mất, dẫn đến làm tăng cân một cách không như ý. Nhịn ăn sáng còn không tốt cho dạ dày và tuổi thọ bị giảm.
3. Ăn tối rất muộn
Thói quen ăn uống dẫn đến béo phì thường xuyên thứ hai là ăn quá muộn, thường gặp ở nhiều người làm việc quá giờ và ca đêm. Do ăn đêm, ít vận động, trao đổi chất chậm dẫn tới lượng calo này ăn vào sẽ tích lại dần trong cơ thể hình thành mỡ.
Nếu không thể thay đổi thời gian ăn uống vì lý do công việc, có thể đem theo hộp cơm hoặc để một số đồ ăn tiện lợi ở văn phòng để tránh ăn quá muộn. Nếu đã hơn 9 giờ tối, hãy lựa chọn một số đồ ăn không nhiều calo, chẳng hạn như súp hoặc rau.
4. Thói quen ăn nhiều calo trong 2 loại thực phẩm
Những người béo phì thường không thích chọn thực phẩm giàu chất xơ và thực phẩm có nhiều protein, mà bổ sung vào bữa ăn của họ nhiều thực phẩm giàu tinh bột hơn, chẳng hạn như cơm và bánh mì, mì ramen với cơm rang, mì udon với cơm… dẫn tới lượng calo bổ sung vào cơ thể cao quá mức cần thiết.
Vậy nên, để hạn chế thừa cân béo phì, 1 số người có thói quen ăn hai thực phẩm nên ăn nhiều rau hơn, ăn rau trước rồi mới ăn, để rau mang đến cảm giác no cố định và hạn chế ăn các thực phẩm chủ yếu giàu tinh bột.
5. Ăn nhiều các thực phẩm chủ yếu giàu tinh bột
Có tác động đến cân nặng bị tăng hơn việc ăn hai loại thực phẩm chính là chỉ ăn những loại đồ ăn chủ yếu. Như chỉ ăn duy nhất một loại thực phẩm như mì ống, mì ramen và cơm rang trong hai bữa một ngày. Chỉ ăn những thực phẩm chủ yếu nhiều tinh bột sẽ có sự tác động lớn về lượng đường trong máu và nhanh bị đói.
Thời điểm này cơ thể sẽ tăng thêm nhu cầu ăn vặt giữa các bữa chính. Chủ yếu là mì, cơm rang và các món ăn khác thường dùng nhiều gia vị và dầu mỡ nên dễ dẫn đến tăng cân. Với cách ăn này cũng có thể dẫn đến mất cân bằng dinh dưỡng và chuyển hóa chậm.
Vậy nên, một bữa ăn khoa học nên ăn hai hay 3 món, không chỉ có rau mà còn phải cung cấp đủ chất đạm.
Điều này không có nghĩa là người bình thường không có tích tụ mỡ thừa mà trong cơ thể luôn dự trữ lượng mỡ cố định để cơ thể dùng khi cần thiết. Mỡ có thể chuyển hóa thành năng lượng cho hoạt động của các cơ quan trong cơ thể, có khả năng giữ nhiệt và bảo vệ các cơ quan khỏi chấn động. Song khi tích tụ lượng mỡ quá lớn, nó lại cản trở hoạt động của các cơ quan.
Chỉ số cân nặng BMI được sử dụng để phân loại bệnh thừa cân béo phì. Công thức tính chỉ số khối cơ thể này dễ dàng và đánh giá tương đối chính xác lượng mỡ trong cơ thể.
Chỉ số BMI = Cân nặng cơ thể / (Chiều cao x chiều cao) = kg/m2.
Cũng theo phân loại của tổ chức Y tế thế giới WHO, người bình thường trưởng thành có cân nặng vượt quá tiêu chuẩn như sau:
· BMI từ 25 - 29.9: thừa cân.
· BMI trên mức 30: Béo phì.
Người béo phì thường tích tụ mỡ thừa ở các bộ phận của cơ thể như: bụng, eo, đùi, ngực, … Người béo phì ở mức cao mỡ sẽ tụ lại trên toàn cơ thể.
Nguyên nhân dẫn đến thừa cân béo phì
https://vienthammykorea.vn/beo-phi/
Thừa cân béo phì thường do sự không cân bằng ở năng lượng nạp vào và năng lượng tiêu thụ.
Nguyên nhân dẫn đến thừa cân béo phì là bởi:
· Cân bằng bị mất giữa năng lượng nạp vào và năng lượng tiêu thụ. Phần lớn năng lượng ăn vào vượt qua nhu cầu năng lượng của cơ thể, do đó năng lượng dư thừa và được đổi thành mỡ tích lũy ở các tổ chức, cơ quan.
· Nguyên nhân di truyền: Có những người mang một số gen trong nhiều nhóm gen như nhóm gen tăng ăn ngon miệng, nhóm gen liên quan tới năng lượng bị tiêu hao, nhóm gen điều hoà chuyển hoá, nhóm gen dẫn đến sự biệt hoá và phát triển tế bào mỡ. Trong gia đình nếu cha hay mẹ hoặc thậm chí tất cả đều béo phì thì khả năng con cái bị thừa cân sẽ rất cao. Nhiều người bị béo phì thừa cân do khả năng di truyền có khả năng trao đổi chất chậm chạp, cải thiện khó.
· Sụn tuyến giáp: là tình trạng tuyến giáp không sản xuất đủ các hormone cần thiết cho cơ thể. Sự giảm hormone làm cho quy trình trao đổi chất bị ngưng lại, đồng nghĩa với lượng chất béo không được đốt cháy, là lý do dẫn đến tăng cân.
· Thiếu ngủ: Theo nghiên cứu nếu bạn hay bị thiếu ngủ 30 phút một ngày sẽ làm tăng khả năng thừa cân, béo phì lên tới 17%. Khi bạn ngủ không đủ, lượng ghrelin sẽ nâng lên làm bạn thường xuyên cảm thấy đói, thèm thức ăn có nhiều đường. Lâu dần sẽ dẫn đến sự thèm ăn mất kiểm soát, là nguyên nhân dẫn tới thừa cân, béo phì.
Người có nguy cơ cao bị thừa cân béo phì gồm có:
· Người gặp thói quen hay sử dụng đồ ăn nhanh, thức ăn giàu năng lượng, ăn nhiều chất béo, ăn nhiều đồ chiên, rán, ăn ít rau, uống nhiều nước ngọt, bia rượu ...
· Làm việc trong môi trường văn phòng tĩnh tại, ít vận động hoặc lười tập luyện cũng là nguyên nhân của béo phì.
· Những người hoạt động thể lực thường ăn thức ăn giàu năng lượng, khi họ thay đổi lối sống, hoạt động giảm đi nhưng vẫn giữ thói quen ăn nhiều cho nên bị béo phì.
Một số thói quen ăn uống gây béo phì
1. Ăn một ngày hai bữa
Chế độ ăn kiêng được sử dụng nhiều nhất cho người béo phì là hai bữa một ngày. Một số người có cuộc sống bận rộn và khi đói mới ăn, cũng có nhiều người không có thời gian để ăn sáng, và họ luôn thấy rằng rất đói trước bữa trưa.
Những người ăn ít hơn một bữa có nhiều khả năng cân nặng bị tăng vì họ có cảm giác nhanh đói trong bữa ăn. Họ thích ăn nhiều đồ ăn có hàm lượng calo cao như mì, bánh hấp, cơm và đồ ngọt để thỏa mãn ham muốn calo của não bộ khiến lượng đường trong máu tăng nhanh.
Vì vậy, để kiểm soát việc nạp vào cơ thể những đồ ăn nhiều calo và hạn chế được cân nặng, chúng ta nên chia nhỏ lượng calo đưa vào cơ thể hàng ngày thành 3 lần để hạn chế tình trạng quá đói.
2. Nhịn ăn sáng
Nhiều người nghĩ rằng, nhịn ăn sẽ giảm được béo, hoặc đôi khi do quá bận, không kịp ăn sáng, rồi gộp bữa sáng với bữa trưa làm một. Thực tế thì ngược lại, việc không ăn sáng, sẽ mau chóng để cơ thể bổ sung năng lượng vào thời điểm khác, như làm ta ăn trưa hoặc tối nhiều hơn, ăn vặt nhiều hơn… để bù lại phần năng lượng đã mất, dẫn đến làm tăng cân một cách không như ý. Nhịn ăn sáng còn không tốt cho dạ dày và tuổi thọ bị giảm.
3. Ăn tối rất muộn
Thói quen ăn uống dẫn đến béo phì thường xuyên thứ hai là ăn quá muộn, thường gặp ở nhiều người làm việc quá giờ và ca đêm. Do ăn đêm, ít vận động, trao đổi chất chậm dẫn tới lượng calo này ăn vào sẽ tích lại dần trong cơ thể hình thành mỡ.
Nếu không thể thay đổi thời gian ăn uống vì lý do công việc, có thể đem theo hộp cơm hoặc để một số đồ ăn tiện lợi ở văn phòng để tránh ăn quá muộn. Nếu đã hơn 9 giờ tối, hãy lựa chọn một số đồ ăn không nhiều calo, chẳng hạn như súp hoặc rau.
4. Thói quen ăn nhiều calo trong 2 loại thực phẩm
Những người béo phì thường không thích chọn thực phẩm giàu chất xơ và thực phẩm có nhiều protein, mà bổ sung vào bữa ăn của họ nhiều thực phẩm giàu tinh bột hơn, chẳng hạn như cơm và bánh mì, mì ramen với cơm rang, mì udon với cơm… dẫn tới lượng calo bổ sung vào cơ thể cao quá mức cần thiết.
Vậy nên, để hạn chế thừa cân béo phì, 1 số người có thói quen ăn hai thực phẩm nên ăn nhiều rau hơn, ăn rau trước rồi mới ăn, để rau mang đến cảm giác no cố định và hạn chế ăn các thực phẩm chủ yếu giàu tinh bột.
5. Ăn nhiều các thực phẩm chủ yếu giàu tinh bột
Có tác động đến cân nặng bị tăng hơn việc ăn hai loại thực phẩm chính là chỉ ăn những loại đồ ăn chủ yếu. Như chỉ ăn duy nhất một loại thực phẩm như mì ống, mì ramen và cơm rang trong hai bữa một ngày. Chỉ ăn những thực phẩm chủ yếu nhiều tinh bột sẽ có sự tác động lớn về lượng đường trong máu và nhanh bị đói.
Thời điểm này cơ thể sẽ tăng thêm nhu cầu ăn vặt giữa các bữa chính. Chủ yếu là mì, cơm rang và các món ăn khác thường dùng nhiều gia vị và dầu mỡ nên dễ dẫn đến tăng cân. Với cách ăn này cũng có thể dẫn đến mất cân bằng dinh dưỡng và chuyển hóa chậm.
Vậy nên, một bữa ăn khoa học nên ăn hai hay 3 món, không chỉ có rau mà còn phải cung cấp đủ chất đạm.
